Rebecca Solnit

Karanlıkta kapıyı bilinmeyen için açık bırak! En önemli şeyler oradan gelecektir, hatta kendine bile ancak bu kapıdan ulaşabilirsin; gitmeyi düşündüğünde de yine o kapıdan çıkarsın.

“Doğası senin için gerçek bir bilinmez olan o şeyi aramaya nereden başlayacaksın?”

İstediğimiz şeyler, esasen dönüştürücü niteliği öne çıkan ayrıntılarla yüklüydü ama biz dönüşümün öte yanında ne bulunduğunu bilmediğimiz halde bildiğimizi sanıyorduk. Sevgi, bilgelik, zarafet, ilham... Benliğin sınırlarını bilinmeyene doğru genişleten, bizi başka biri haline getirme ihtimali son derece güçlü olan bu unsurları aramaya nereden başlayacaktık ki?

kaybolmak tüm varlığınla orada bulunmaktır ve tüm varlığınla orada bulunmak, belirsizlik ve gizem içinde kalabilme kapasitesi gerektirir. Dolayısıyla, kimse kaybolmaz aslında; insan ancak kendisini kaybedebilir. Bu bilinçli bir tercihtir, seçilmiş bir teslimiyet ve coğrafya aracılığıyla ulaşılan ruhani bir tasarruftur.

Yaban hayatın kenar mahallelere dönüşüyle ilgili kısa süre önce yayınlanan bir makale, arazileri örten karın üzerinde hayvanların ayak izlerinin belirgin çocukların ayak izlerininse eksik olduğunu anlatıyordu. Terk edilmiş kenar mahallelerde hayvanlar güvenle geziniyor. Halbuki, çocuklar en güvenli yerlerde bile nadiren gezintiye çıkıyor. Çünkü aileler, çocukların başlarına gelebilecek –çok seyrek de olsa geliyor– tüm o korkunç şeylerden korkuyorlar. Elbette bu korku, çocukların karşılaşabilecekleri muhteşem şeylerin de bir kenara atılmasına neden oluyor. Bana sorarsanız, çocukken gezinmek, kendine güveni, yön ve macera duygusunu, hayal gücünü geliştirir. Keşfetme arzusu doğurur. Kaybolabilme ve dönüş yolunu bulma becerisi kazandırır. Ev hapsinde tutulmak bu kuşağa ne kazandıracak merak ediyorum.

‘hayatta kalmanın yolu, kaybolduğunu bilmekten geçer’

Bütün dünyayı kazanmış ama ruhunu kaybetmiş bir insan gerçekte ne kazanmıştır?

Bitkiler ve hayvanlar da birer dildir aslında; basitleştirilmiş ve evcilleştirilmiş İngilizcemizde bile böyledir bu: Çocukların yabani otlar gibi büyüdüğünü, insanların keçi gibi inatlaştığını, politikacıların domuz gibi davrandığını söylerken kastettiğimiz başka nedir ki?

Kayıp kelimesinin birbirinden tamamen farklı iki anlamı vardır. Bir şeyleri kaybetmek, tanıdık olanın elimizden kayıp gitmesidir; kaybolmaksa tanıdık olmayanın belirmeye başlamasıdır. Gözünüzün önünden kaybolan, bilginizin çerçevesinden veya mülkiyetinizden çıkan eşyalar ve insanlar mevcuttur. Bir bileziği, bir arkadaşı ya da anahtarı kaybedebilirsiniz. Bu kayıplara rağmen, nerede olduğunuzu biliyorsunuzdur. Her şey hâlâ tanıdıktır, sadece tek bir unsur azalmış yani kaybolmuştur. Fakat kendiniz kaybolduğunuz zaman durum farklı bir nitelik kazanır: Dünya onun hakkında bildiklerinizden daha büyüktür artık. Doğrusunu söylemek gerekirse, her iki durumda da kontrolünüzü yitirirsiniz aslında. Kaybolan eldivenlerin, şemsiyelerin, anahtarların, kitapların, arkadaşların, evlerin, isimlerin gözünüzün önünden bir film şeridi gibi geçtiğini hayal edin. Bir trenin ters koltuklarından birine oturduğunuzda, manzara işte böyle bir seyir izleyecektir. Halbuki ileriye bakarsanız hep varış anlarına, farkındalık ve keşif anlarına şahit olursunuz. Rüzgar saçlarınızı geriye doğru savurur ve daha önce hiç görmediğiniz şeyler sizi karşılamaya başlar. Maddenin sonsuz bir biçimde tekrarlanan bu deneyim zincirinde yeri yoktur. O, deri değiştiren bir yılan gibi kabuğundan soyunur. Buna karşılık, geçmişi unutmak, aynı zamanda, namevcut bir zenginliğin hafızası olan ve insanın yönünü bulması için bir dizi ipucu veren kayboluş hissini de yitirmektir. Marifet unutmak değil, gitmesine izin vermektir. Ve diğer her şey gittiği zaman kaybolanda zenginleşirsin.

kendi derinliklerimizden habersiz yaşayan insanlarız biz.